Stress grijpt om zich heen en haalt ons onderuit

De alarmerende koppen waren overal vandaag. Het aantal mensen dat langdurig uitviel door stressklachten is vorig jaar met 11% gestegen – dat kost zo’n 75000 tot 94500 euro p.p. – en de organisatie is iemand bijna een jaar kwijt. Heel vervelend, maar de grootste last ligt natuurlijk bij degene die uitvalt. Aan de kant staan, jezelf niet herkennen in deze situatie, je zekerheden kwijt zijn, je rot voelen, fysiek en mentaal.
Belangrijk dus dat er aandacht aan gegeven wordt. Schrikbarende cijfers trekken de aandacht. Misschien is het nodig als noodklok. Maar ik ben eerder bezorgd over get negatieve effect. Stress om de stress. Stress is gevaarlijk. Stress grijpt om zich heen en haalt ons onderuit.

Stress of stressor?

Dat is precies de boodschap die je niet wilt krijgen. Want hoe je tegen stress aankijkt, maakt uit. Als je stress als schadelijk ziet doet het meer kwaad, mentaal en fysiek, dan als je stress als een helpende reactie ziet. En met stress bedoel ik de stressreactie, de reactie van je systeem op iets wat er toe doet of dat nu positief of negatief is. Je gaat AAN! Niets mis mee, een leven zonder AAN is niet de moeite waard. Als het goed is ga je weer in rust als de ‘stressor’ voorbij is, afgehandeld, aangepast, onschadelijk, overwonnen of wat er ook mee moest. De stressor is datgene wat de stressreactie oproept, dat kan positief of negatief zijn, groot of klein. Je systeem maakt je klaar om daar wat mee te doen.

Geen tijger

En dat is niet alleen vechten, vluchten of bevriezen omdat elke stressor op die tijger op de savanne zou lijken.

Dat zijn vooral andere dingen; een conflict met een collega uitpraten en oplossen. Het gesprek aangaan over je werktijden omdat je klem komt te zitten, omdat je opeens voor je ouder wordende moeder moet zorgen. Uithuilen bij iemand die je vertrouwt, omdat je moeder zo oud en ziek is en je het naar vindt haar zo te zien en je haar niet kwijt wil. Het is toch die spannende training gaan doen, omdat je de vaardigheden mist die in je nieuwe baan gevraagd worden. Het is verdragen dat je er niets aan kan doen dat je volwassen kind haar weg niet vindt. Het is je eten aan laten branden na een lange vermoeiende dag waarna je je toch nog even langs de supermarkt sleepte om gezond te koken. Het is al die die dingen, en soms wordt het je teveel. Sneller geïrriteerd, slecht slapen, je sleutels vaker dan gemiddeld vergeten, bweeeeh voelen.

Tijdig bijsturen

Dat zijn signalen om in actie te komen. Niet direct omdat je op weg bent naar een burn-out. Maar omdat signalen er niet voor niets zijn. Tijd om even een stap terug te zetten en te zien wat er is. Bij voorkeur met iemand anders – ter opluchting en perspectief. Tijd voor actie, dat kan ook ontspannen zijn, of accepteren dat iets buiten je macht ligt. Stress om de stress maakt het alleen maar erger en haalt de focus weg bij waar die moet liggen; wat is er nu, en wat wil ik daarmee en wat kan ik daarmee? Snel bijsturen in het moment kan escalatie voorkomen en ervoor zorgen dat we mee kunnen blijven doen. Niet alles is te voorkomen, we hebben veel niet in de hand, en er is veel wat we wel kunnen, en al doen.

Goed nieuws

Jammer dat dat minder nieuwswaardig is. Tussen alle stress koppen las ik een ander cijfer uit hetzelfde verslag: het totale verzuim is GEDAALD, van 4.7 naar 4.6. Ok, niet enorm, maar toch: HOERA, en goed gedaan wij allemaal en HR in het bijzonder, die zich hier zo hard voor inspannen.

Laten we daar mee door gaan. Yet kan daarbij helpen, met passende experts die binnen 48 beschikbaar zijn om stress om te zetten in actie, of dat nu de verandering van perspectief en mindset is, of een concrete actie om de situatie te veranderen.